4 bài học quan trọng để nội tâm an lành

Tết nay tôi nghe nhiều lời bình luận như “Vân Anh (tên nickname của tôi) chẳng thấy già. Có chồng lo khoẻ ha.”, hay “nhìn Vân Anh lúc nào cũng thảnh thơi”, hay đại loại như là cuộc sống của tôi thoải mái và “khác” vì không phải vất vả bon chen.

Tôi đã suy nghĩ rất nghiêm túc về những điều đó. Có chút chạnh lòng vì những việc khó mình làm chẳng được nhìn thấy và ghi nhận.

Nhưng rồi tôi thấy cũng đúng. Vì góc nhìn của người ngoài cuộc, nhìn từ bên ngoài thì có vẻ đúng là như thế. Và vì bây giờ tôi như thế thật: chỉ sống điều mình có thể.

Có một điều tôi nghĩ mình cần làm rõ để thấy rằng mọi thứ không phải sinh ra mà có: để thật sự có thể “thảnh thơi” từ nội tại, suốt 5 năm qua tôi đã kiên trì làm công việc chẳng mấy ai làm – inner work, đi con đường chẳng mấy ai đi – con đường đi vào nội tâm ở những tầng sâu thăm thẳm, để chọn khác đi, là những điều tạo ra giá trị khác ngoài vật chất, để trở thành phiên bản mà tôi muốn trở thành.

Để trở thành chính mình của ngày hôm nay, tôi đã thấm nhuần và luôn nhắc nhở mình những bài học tưởng như rất đơn giản nhưng tôi đã dùng rất nhiều nước mắt và đêm trắng để nhận ra và vẫn hay quên.

1. Xác định điều ưu tiên quan trọng nhất tại từng thời điểm

Tuỳ từng thời điểm, chúng ta có những ưu tiên khác nhau. Có người lựa chọn tự do, sự nghiệp,… Với tôi, điều quan trọng nhất mãi mãi là gia đình. Và ở hiện tại ưu tiên của tôi là các con. Tôi nhớ mình hay bảo chồng “tiền có thể kiếm sau, sự nghiệp xây từ từ rồii cũng nên, nhưng tuổi thơ của con, nền tảng những năm đầu đời của con thì không đợi được”.

Thành thật mà nói, xác định ưu tiên này và thật sự chấp nhận nó là điều không dễ với tôi. Vì nó liên quan trực tiếp tới lợi ích cá nhân của tôi, những định hướng sự nghiệp và tìm kiếm cơ hội của tôi. Rất nhiều lần tôi lay hoay, đặt cho mình bài toán cân bằng và đánh đổi, xoay vần mọi thứ quanh cụm từ “gia đình”. Để cuối cùng đi đến việc chấp nhận rằng trong giai đoạn này, các con và gia đình mới thật sự là ưu tiên quan trọng nhất. Để rồi thật sự có thể đặt xuống những thứ tôi không thể mang, và chấp nhận đi chậm hơn với những thứ tôi muốn mang.

2. Nhìn rõ giới hạn của bản thân và chấp nhận nó với yêu thương và thấu hiểu

Có một lời khuyên phổ biến trong phát triển bản thân là “bức phá giới hạn của bản thân”. Đây là con dao 2 lưỡi mà nếu không sử dụng đúng, bạn sẽ tự hại chính mình.

Điều quan trọng quý giá tôi lĩnh hội trong quá trình học Tâm lý và trị liệu đó là: PHẢI biết rõ giới hạn bản thân VÀ thiết lập ranh giới an toàn trong mọi sự: giới hạn trong công việc, trong các mối quan hệ, trong việc cho đi và nhận lại, trong khả năng của bản thân (capacity), trong ngưỡng chịu đựng (window of tolerance),…

Mỗi người có việc mà mình có thể làm tốt nhất trong khả năng của mình tại một thời điểm nhất định. Cần xác định được những giới hạn đó và không nhầm lẫn “mình là/bị giới hạn” – tức là không định nghĩa mình bằng những giới hạn. Để làm được điều này, cần mindfulness (tỉnh thức) và compassion (trắc ẩn), và xác định được rõ điều 1.

Lằn ranh giữa những “vùng” rất mong manh, nên ta cần xác định giới hạn mà bản thân có thể gánh vác được trong khả năng hiện tại, để bảo vệ chính mình và bảo vệ những điều quan trọng, những người quan trọng với ta.

3. Tự ghi nhận chính mình từ những điều nhỏ nhất

Khi đi làm, giá trị đóng góp và nỗ lực của chúng ta dễ dàng được nhìn thấy qua chức vụ, tiền lương/thưởng. Còn những người chọn gia đình hay những công việc không tạo ra giá trị vật chất, những giá trị vô hình và sự cố gắng dai dẳng bền bỉ mỗi ngày rất dễ được cho là hiển nhiên, kể cả bản thân chúng ta cũng như vậy – quên tự ghi nhận những giá trị vô hình mình vẫn vun đắp hàng ngày.

Tự ghi nhận những điều nhỏ mình làm được mỗi ngày là điều quan trọng để luôn tin điều mình chọn và chọn điều mình tin – bền bỉ với những giá trị nền tảng vô hình mà mình theo đuổi.

4. Cho phép mình được sống và tận hưởng cuộc sống

Rất nhiều lúc chúng ta đã chẳng cho phép mình thật sự sống: đang đi du lịch lại lo ngày đi làm, đang ngủ lại lo chuyện deadline, đang ăn cơm trưa lại lo “tối nay ăn gì”,…Hay như tôi, niềm hân hoan xuất bản sách còn chưa trọn vẹn đã liền đó nỗi lo sợ không được đón nhận.

Chúng ta luôn xoay vần trong những nỗi lo. Đây là điều bình thường và là bản năng sinh tồn. Nhưng điều quan trọng và hữu ích là ta nhận ra chúng và cho phép mình quay về với hiện tại để thật sự tận hưởng điều mình đang làm.

Cuộc sống là những lựa chọn, tôi tin thế. Kể cả việc không lựa chọn cũng là một lựa chọn – lựa chọn đứng bên lề.

Mong chúng ta luôn sáng rõ để nhìn thấy những lựa chọn, thấy mình trước những lựa chọn, và đưa ra quyết định phù hợp với chính mình ở hiện tại.

Không có đúng hay sai. Miễn rằng đó là điều phù hợp nhất với bạn ở hiện tại, thì đó luôn là lựa chọn tốt nhất của bạn, cho bạn và cho những người quan trọng với bạn.

Thương mến,

Anh Bùi

P/S: Đây là những bài học đúc kết từ trải nghiệm bản thân và mang tính chất tham khảo. Mong bạn sẽ tìm thấy điều hữu ích và rút ra bài học cho riêng mình, bởi vì bạn là người thấu hiểu chính mình nhất.

P/S2: Tôi mong được nghe thêm chia sẻ của bạn về những bài học khiến bạn cảm thấy an yên mà bạn đã rút ra trong trải nghiệm sống của riêng mình. Bạn có thể để lại bình luận, gửi email về anhbui.venha@gmail hoặc kết nối với tôi qua Facebook, bạn nhé.